Αγαπητοί Φίλοι του ΕΟΠΠΕΠ,
Έχει περάσει ένας χρόνος από την έναρξη λειτουργίας του ΕΟΠΠΕΠ και θεωρήσαμε ότι είναι χρήσιμο να σας ενημερώσουμε για όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα, καθώς και για τις δράσεις που θα ακολουθήσουν για την Πιστοποίηση, τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.
Κυρίως, θα ήθελα να κάνω ένα σύντομο απολογισμό· από πού ξεκινήσαμε, ποιοι ήταν οι στόχοι μας, τι έχει γίνει μέχρι σήμερα και ποια είναι τα πρώτα αποτελέσματα. Παράλληλα, σκόπιμο θα ήταν να αναφερθώ στον προγραμματισμό, δηλαδή τις επόμενες δράσεις του ΕΟΠΠΕΠ.
Στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, ο νέος Οργανισμός είχε την υποχρέωση να προβεί, στα πλαίσια της εφαρμογής του θεσμικού του πλαισίου, σε πολλές και σημαντικότατες αλλαγές.
Η αφετηρία: Μια συγχώνευση τριών φορέων (Ε.Ο.Π.Π., Ε.ΚΕ.ΠΙΣ. και Ε.Κ.Ε.Π.), με ημερομηνία εφαρμογής την 21η Νοεμβρίου του 2011, καθώς κι ένας νέος Νόμος για τη Διά Βίου Μάθηση (Ν. 3897/2010) που έθετε, μεταξύ άλλων, σε υψηλή προτεραιότητα τη δημιουργία κι εφαρμογή του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, την ανάπτυξη Επαγγελματικών Περιγραμμάτων, την παράλληλη συγκρότηση και την εποπτεία του Συστήματος Πιστοποίησης των Εισροών και Εκροών της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης και της Άτυπης Μάθησης, καθώς και την ανάπτυξη βιώσιμων υπηρεσιών Συμβουλευτικής κι Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Η συγχώνευση, που έγινε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, απαιτούσε την εκ θεμελίων δημιουργία ενός Οργανισμού με νέες αρμοδιότητες και ταυτόχρονη συνέχιση των εργασιών των συγχωνευόμενων φορέων.
Το έργο αυτό υπήρξε εξαιρετικά δύσκολο κι επίπονο. Χρειάστηκε να θωρακίσουμε θεσμικά, επιχειρησιακά κι οργανωτικά τον νέο Οργανισμό, μεταξύ άλλων με κανονισμό προμηθειών, κανονισμό οικονομικής διαχείρισης, ενιαίο Επιχειρησιακό Σχέδιο, καθώς και διαχειριστική επάρκεια για την υλοποίηση των έργων ΕΣΠΑ. Επιπλέον, με το Νομοσχέδιο που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση αυτές τις ημέρες και το οποίο αφορά στην Οργάνωση και Λειτουργία του ΕΟΠΠΕΠ, συμπληρώνεται η θεσμική θωράκιση του Οργανισμού, ούτως ώστε να εκπληρώσει αποτελεσματικά τον ρόλο του.
Αυτά έγιναν εγκαίρως και σήμερα νιώθουμε ότι ο ΕΟΠΠΕΠ αποτελεί ένα «καλό παράδειγμα» στο χώρο της Διά Βίου Μάθησης, γιατί παρά τις δυσλειτουργίες που προκύπτουν από μια συγχώνευση, σε πολύ σύντομο χρόνο έγινε επιχειρησιακά λειτουργικός κι έχει ήδη παραγάγει έργο.
Σε ότι αφορά την Πιστοποίηση Εισροών, διεκπεραιώσαμε χωρίς καθυστέρηση όλες τις εκκρεμότητες για τις δομές της Διά Βίου Μάθησης (πιστοποίηση Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης, αδειοδότηση Κέντρων Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης, Ιδιωτικών Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εργαστηρίων Ελευθέρων Σπουδών.)
Με τον Ν. 4093/2012 ο ΕΟΠΠΕΠ αποκτά κομβικό ρόλο στο χώρο της Ιδιωτικής Εκπαίδευσης και Διά Βίου Μάθησης, έχοντας είτε εισηγητικό είτε αποφασιστικό ρόλο στην αδειοδότηση όλων των φορέων (Ιδιωτικά σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, Ιδιωτικά Ι.Ε.Κ., Κολλέγια, Κέντρα Διά Βίου Μάθησης Επιπέδου Ένα κι Επιπέδου Δύο, Φροντιστήρια και Κέντρα Ξένων Γλωσσών).
Σ’ αυτό το χρονικό διάστημα ολοκληρώθηκε το νέο Επαγγελματικό Περίγραμμα του Εκπαιδευτή Ενηλίκων και θεσμοθετήθηκε το νέο Σύστημα Πιστοποίησης Εκπαιδευτικής Επάρκειας Εκπαιδευτών Ενηλίκων της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης (ΥΑ 20082/ 2012, ΦΕΚ 2844 Β΄). Πρόκειται για μια καινοτομία στο πεδίο της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης, καθώς αφενός αντιμετωπίζονται κατακερματισμοί του παρελθόντος κι αφετέρου εφαρμόζεται για πρώτη φορά η πιστοποίηση προσόντων με τρόπο εναρμονισμένο στις εμπεδωμένες ευρωπαϊκές πρακτικές. Η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου προβλέπεται να υλοποιηθεί άμεσα, καλύπτοντας τις ανάγκες ενός πολύ μεγάλου αριθμού ενδιαφερομένων, εφόσον στον ΕΟΠΠΕΠ υπάρχει ετοιμότητα και συσσωρευμένη εμπειρία.
Ο ΕΟΠΠΕΠ έχει πολλαπλό ρόλο και συμβολή στην αναβάθμιση της Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης μέσα από:
• την αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών, ώστε η πιστοποίηση των αποφοίτων ΙΕΚ να βασίζεται πλέον σε επαγγελματικά περιγράμματα, καθώς και στη χρήση του συστήματος των πιστωτικών μονάδων (ECVET). Ο ΕΟΠΠΕΠ υποστηρίζει την πολιτεία στην επικείμενη αναμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών των ΙΕΚ, υλοποιώντας σχετικό έργο στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ, και σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Διά Βίου Μάθησης. Στόχος είναι η αναβάθμιση των προσόντων των αποφοίτων ΙΕΚ και η ανταπόκριση σε γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες που οδηγούν στην απασχόληση.
• τη θεσμοθέτηση ενός νέου λειτουργικού και πολύ οικονομικότερου Συστήματος Πιστοποίησης της Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης των Αποφοίτων ΙΕΚ. Η άρτια διεξαγωγή των εξετάσεων πιστοποίησης των αποφοίτων ΙΕΚ αποτελεί σημαντικό παράδειγμα της εύρυθμης λειτουργίας του νέου Οργανισμού: το φθινόπωρο του 2012 σε 18 εξεταστικά κέντρα στις 13 Περιφέρειες της χώρας εξετάστηκαν περίπου 9500 άτομα για το θεωρητικό και πρακτικό μέρος της κατάρτισής τους, ενώ υλοποιούνται κανονικά οι εξετάσεις του πρακτικού μέρους για τους οδηγούς αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών.
Σε συνεργασία με το ΚΕΜΕΑ διαμορφώθηκε το κανονιστικό πλαίσιο για την πιστοποίηση του προσωπικού ιδιωτικής ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη το αντίστοιχο πιστοποιημένο επαγγελματικό περίγραμμα, και ξεκίνησε η εφαρμογή του.
Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα για τον ΕΟΠΠΕΠ είναι η δημιουργία κι εφαρμογή του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, η ανάπτυξη ενός αξιόπιστου Συστήματος Πιστοποίησης εκροών της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης και της Άτυπης Μάθησης, καθώς και η ανάπτυξη βιώσιμων υπηρεσιών Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Ως προς το Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων, ο ΕΟΠΠΕΠ διατηρεί την ευθύνη για την εκπόνηση κι ανάπτυξη των απαιτούμενων μεθοδολογικών εργαλείων καθορίζει τους όρους διαμόρφωσης κι εφαρμογής του Πλαισίου έπειτα από εισήγηση της Γνωμοδοτικής Επιτροπής, η οποία προβλέπεται από τον Ν. 3879/2010 και λειτουργεί από τον περασμένο Σεπτέμβριο. Σήμερα είναι σε εξέλιξη η καταγραφή των τίτλων της Τυπικής και της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης και με βάση τα αποτελέσματα θα προκύψει η ιεράρχηση των προσόντων. Επίσης, έχει τεθεί σε λειτουργία διαδικτυακή πύλη (www.nqf.gov.gr), όπου αναρτώνται όλες οι εξελίξεις σχετικά με την ανάπτυξη κι εφαρμογή του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων, ενώ προβλέπεται η αναβάθμισή της, προκειμένου να αυξηθούν οι δυνατότητες αναζήτησης των χρηστών και να υπάρχει μια πιο φιλική και χρηστική βάση δεδομένων. Η θεσμική κατοχύρωση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων ολοκληρώνεται με σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που βρίσκεται σε στάδιο διαμόρφωσης και αφορά στους όρους και τις προϋποθέσεις εφαρμογής του. Η περαιτέρω ανάπτυξη των βασικών αρχών, μεθοδολογιών κι εργαλείων, καθώς και η εξειδίκευση της αρχιτεκτονικής δομής του ΕΠΠ, όπως αυτά προβλέπονται στο σχετικό εγκεκριμένο έργο του ΕΣΠΑ, θα επιτρέψουν την οριστικοποίηση των αναγκαίων θεσμικών ρυθμίσεων.
Επιπλέον, σ’ αυτό το χρονικό διάστημα ο Οργανισμός καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να στηρίξει την πολιτεία στο έργο της. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης, προετοιμάστηκαν Προεδρικά Διατάγματα, με σκοπό την κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων που αφορούν στα τεχνικά επαγγέλματα.
Σχετικά με το Εθνικό Σύστημα Πιστοποίησης Προσόντων της Μη Τυπικής Εκπαίδευσης κι Άτυπης Μάθησης, ξεκινά άμεσα η υλοποίηση έργων με χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, ώστε να προχωρήσει μια κεντρική συστημική παρέμβαση για το χώρο της Διά Βίου Μάθησης, που αναμένεται να προσδώσει ποιοτικά χαρακτηριστικά στο ανθρώπινο δυναμικό σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για τη χώρα. Είναι ανάγκη να σημειωθεί η κεντρική σημασία του Συστήματος αυτού καθώς:
• η πιστοποίηση θα πραγματοποιείται, σύμφωνα με προϋποθέσεις, όρους και διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι το πιστοποιηθέν προσόν ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές του σχετικού πιστοποιημένου Επαγγελματικού Περιγράμματος.
• θα παρέχεται δυνατότητα ισότιμης πιστοποίησης για όλους όσοι το επιθυμούν, ανεξάρτητα από τη διαδρομή μέσω της οποίας απέκτησαν το προς πιστοποίηση προσόν.
• θα αναβαθμιστεί η Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση, με την εφαρμογή κατάλληλων διαδικασιών πιστοποίησης, οι οποίες θα αξιοποιούν την επικείμενη διάρθρωση των Προγραμμάτων Σπουδών σε ψηφίδες και θα εφαρμόζουν το σύστημα των Πιστωτικών Μονάδων.
Στο πεδίο της Συμβουλευτικής κι Επαγγελματικού Προσανατολισμού, στόχος μας είναι ένα συνεκτικό πλαίσιο για την ενίσχυση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών ΣυΕΠ. Το Φεβρουάριο του 2012 ολοκληρώθηκε μελέτη για την τήρηση κριτηρίων ποιότητας στις δομές ΣυΕΠ της Εκπαίδευσης κι Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης. Έχει τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή Πύλη, που θα είναι λειτουργική στο μεγαλύτερο μέρος της εντός του 2012. Στο πλαίσιο της εφαρμογής του Εθνικού Συστήματος Πιστοποίησης Εκροών, θα υλοποιηθεί η πιστοποίηση των στελεχών ΣυΕΠ. Επίσης, με δύο πολύ σημαντικά πληροφοριακά συστήματα, την Πύλη Εφήβων για τον Σχολικό Επαγγελματικό Προσανατολισμό (η οποία θα παρουσιαστεί στο τέλος του 2012) και την Πύλη Ενηλίκων για τη Διά Βίου Ανάπτυξη Σταδιοδρομίας, η παροχή σχετικών υπηρεσιών θα τεθεί σε μια πιο σύγχρονη βάση που επιτρέπει την αξιοποίηση των ΤΠΕ προς όφελος των ενδιαφερομένων.
Επιβάλλεται μία πολύ σύντομη αναφορά στα ζητήματα ποιότητας. Προχωράμε στην υιοθέτηση αρχών ποιότητας, εναρμονισμένων με τις απαιτήσεις των ευρωπαϊκών δράσεων και με το Εθνικό Πλαίσιο για τη Διασφάλιση Ποιότητας στη Διά Βίου Μάθηση, π3, σε ό,τι αφορά την Πιστοποίηση Εισροών, Εκροών, τη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.
Κλείνοντας, θα ήθελα να επισημάνω ότι ο ΕΟΠΠΕΠ εκπροσωπεί την πολιτεία στα ευρωπαϊκά φόρα και τις επιτροπές για θέματα αρμοδιότητάς του (Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων, ECVET, EUROPASS, EUROGUIDANCE, EQAVET κ.ά.), ενημερώνοντας για την πρόοδο της χώρας κι αποκομίζοντας παράλληλα τεχνογνωσία σε ευρωπαϊκές πρακτικές.
Αγαπητοί Φίλοι,
Όλα τα παραπάνω έγιναν με τη συνεχή στήριξη του εποπτεύοντος Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού και βεβαίως με μεγάλη προσπάθεια από το στελεχιακό δυναμικό του ΕΟΠΠΕΠ. Η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα για τον ΕΟΠΠΕΠ, η διοικητική και υπηρεσιακή οργάνωση, η εξασφάλιση πόρων, οι ενέργειες και δράσεις σε καινοτόμα για τη χώρα μας πεδία, τα έργα που πραγματοποιήθηκαν και αυτά που σχεδιάζονται, είναι αποτέλεσμα συνεργατικής κι απαιτητικής δουλειάς.
Αναμφίβολα, μένουν πολλά ακόμη να υλοποιηθούν. Στον ΕΟΠΠΕΠ έχουμε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών και του μεγέθους των υποχρεώσεων που υπάρχουν, αλλά έχουμε συγχρόνως την αποφασιστικότητα να εργαστούμε για να υλοποιήσουμε τον προγραμματισμό μας κι αισθανόμαστε την υποχρέωση να μην παρεκκλίνουμε από τους στόχους και τις δεσμεύσεις μας, αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνατότητες του νέου Οργανισμού, υλοποιώντας όσα μας ανέθεσε η Πολιτεία.
Σε κάθε περίπτωση, η προσπάθεια για την ποιοτική Διά Βίου Μάθηση είναι διαρκής. Οι μελλοντικές βελτιώσεις θα είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας και του παράλληλου βηματισμού όλων των εμπλεκομένων.
Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης του ενός χρόνου από τη δημιουργία του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. ξεκίνησε και η λειτουργία του νέου ανανεωμένου δικτυακού τόπου του Οργανισμού (www.eoppep.gr), ο οποίος φιλοδοξεί να συμβάλει αποφασιστικά στην ενημέρωση και τη διαδραστική επικοινωνία του πολίτη μαζί μας.
Με εκτίμηση,
Κωνσταντίνος Καλτσάς
Πρόεδρος ΔΣ ΕΟΠΠΕΠ
